CAVR Poster Exhibition

- Return to Home

Tetum

Okupasaun hahu; Indonézia koko formaliza integrasaun

Indonesia tau governu provizional ida iha 17 de Dezembru 1975 no haruka reprezentantes Timor-Oan sira ba'a UN hodi defende Indonesia. Iha momentu ida ne'e mos simu José Ramos-Horta iha UN hanesan Fretilin nia portavoz.

Ema sivil barak halai husi sira nia uma no ba'a moris iha area sirak n'ebe Fretilin-controla ona. Iha Maiu 1976, Fretilin halao konferensia nasional ida atu hare'e fila fali ba ninia estrategia no dezenvolve zonas libertadas. Prizioneirus husi UDT no Apodeti hetan oho husi Fretilin nia membrus iha tempu n'ebe okupasaun foin deit maka hahu.

Iha 31 de Maiu 1976 Indonesia halao Asembleia Reprezentativu Popular ida iha Díli n'ebe halo petisaun ba Indonesia atu integra tiha Timor-Leste. UN la rekonhese ida ne'e hanesan aktu genuinu ida ba auto-determinasaun.

Portuguese

O princípio da ocupação

A Indonésia nomeou um governo provisório no dia 17 de Dezembro de 1975 e enviou à ONU representantes timorenses para defender a sua posição. Ao mesmo tempo, José Ramos Horta foi aceite nas Nações Unidas como porta-voz da FRETILIN.

Muitos civis abandonaram as suas casas e refugiaram-se nas áreas controladas pela FRETILIN.

Em Maio de 1976, a FRETILIN realizou uma conferência nacional com o objectivo de rever a sua estratégia e desenvolver as zonas libertadas.

Prisioneiros da UDT e da APODETI foram executados por elementos da FRETILIN, logo no início da ocupação.

31 de Maio de 1976, a Indonésia reuniu uma Assembleia Representativa Popular em Díli que dirigiu uma petição à Indonésia para a integração de Timor-Leste. A ONU não a reconheceu como um acto genuíno de autodeterminação.

Indonesia

Awal Pendudukan 

Indonesia membentuk pemerintahan daerah pada 17 Desember 1975 dan mengirim wakil Timor ke PBB untuk membela Indonesia . Pada saat yang sama, Jose Ramos Horta diterima oleh PBB sebagai juru bicara Fretilin.

Sejumlah masyarakat sipil melarikan diri dari rumah mereka dan tinggal di wilayah-wilayah yang dikontrol Fretilin. Pada Mei 1976, Fretilin mengadakan konferensi nasional untuk mengkaji ulang strategi partai dan membangun zona-zona bebas. Tahanan-tahanan UDT dan Apodeti dieksekusi oleh anggota Fretilin di awal pendudukan.

Pada 31 Mei 1976 Indonesia membentuk Majelis Perwakilan Populer di Dili yang mempetisikan Indonesia untuk mengintegrasi Timor-Leste. PBB tidak mengakui proses ini sebagai proses penentuan nasib sendiri yang murni

English

Early occupation

Indonesia installed a provisional government on 17 December 1975 and sent Timorese representatives to the UN to defend Indonesia . At the same time, Jose Ramos-Horta was accepted at the UN as a Fretilin spokesperson.

Many civilians fled their homes and lived in Fretilin-controlled areas. In May 1976, Fretilin held a national conference to review its strategy and develop liberated zones. UDT and Apodeti prisoners were executed by members of Fretilin early in the occupation.

On 31 May 1976 Indonesia held a Popular Representative Assembly in Dili which petitioned Indonesia to integrate East Timor . The UN did not recognise this as a genuine act of self-determination.

 


Copyright © Commission for Reception, Truth and Reconciliation in East Timor (CAVR)